രാഷ്ട്രീയക്കാരൻ എന്നതിലുപരി ജനാധിപത്യം ഊട്ടിയുറപ്പിച്ച മനുഷ്യനു മുന്നിൽ ശിരസ് നമിക്കുകയാണ് ലോകം.
2004 മുതൽ 2014 വരെ ഇന്ത്യയുടെ പതിമൂന്നാം പ്രധാനമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ച പ്രശസ്ത സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനും പണ്ഡിതനും രാഷ്ട്രതന്ത്രജ്ഞനുമായിരുന്ന ഡോ. മൻമോഹൻ സിംഗിനെ ഓർത്ത് രാജ്യം. 1932 സെപ്തംബർ 26 ന് ഗാഹിൽ (ഇപ്പോൾ പാകിസ്ഥാനിൽ) ജനിച്ച സിങ്ങിൻ്റെ ജീവിതം അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സമർപ്പണങ്ങളെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തുന്നതാണ്.
പഞ്ചാബ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, കേംബ്രിഡ്ജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി, ഓക്സ്ഫോർഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടിയ ഡോ. ധനമന്ത്രിയായിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കാലാവധി (1991-1996) പ്രത്യേകിച്ചും ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു, ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ഉദാരവൽക്കരിക്കുകയും രാജ്യത്തെ സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയുടെ വക്കിൽ നിന്ന് പിന്തിരിപ്പിക്കുകയും വളർച്ചയുടെയും ആഗോളവൽക്കരണത്തിൻ്റെയും പാതയിലേക്ക് നയിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പരിവർത്തന സാമ്പത്തിക പരിഷ്‌കാരങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹം നേതൃത്വം നൽകി.
പ്രധാനമന്ത്രിയെന്ന നിലയിൽ, ഇന്ത്യ-യുഎസ് സിവിൽ ആണവ ഉടമ്പടി ഉൾപ്പെടെ, ഇന്ത്യയുടെ ആഗോള നിലവാരം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്ന, സുപ്രധാനമായ സാമ്പത്തിക വിപുലീകരണത്തിൻ്റെ ഒരു കാലഘട്ടം സിംഗ് മേൽനോട്ടം വഹിച്ചു. മഹാത്മാഗാന്ധി ദേശീയ ഗ്രാമീണ തൊഴിലുറപ്പ് നിയമം (എംജിഎൻആർഇജിഎ), വിദ്യാഭ്യാസ അവകാശ നിയമം എന്നിവ പോലുള്ള സാമൂഹിക ക്ഷേമ പരിപാടികൾ വിപുലീകരിക്കുന്നതിനും സമഗ്രമായ വളർച്ചയ്ക്കും അദ്ദേഹം ഊന്നൽ നൽകി.
അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ വിജയങ്ങൾക്കിടയിലും, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഭരണകാലം നയപരമായ പക്ഷാഘാതം, അഴിമതി അഴിമതികൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിമർശനങ്ങളാൽ അടയാളപ്പെടുത്തി, പ്രത്യേകിച്ച് അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ രണ്ടാം ടേമിൽ. വിനയം, ബുദ്ധി, സത്യസന്ധത എന്നിവയ്ക്ക് പേരുകേട്ട ഡോ. സിംഗ് 2024 ഡിസംബർ 26-ന് അന്തരിച്ചു.
